Chiến thuật để đánh cầu lông đôi - phần 1

Chơi cầu lông nghiệp dư như chúng ta, có lẽ đánh đôi (thậm chí đánh … ba) là phổ biến. Dĩ nhiên chơi cho vui, cho khoẻ thì cũng chẳng quan trọng gì vấn đề “chiến thuật”. Tuy nhiên nếu chú ý một chút đến chuyện này, ta sẽ thấy cuộc chơi vui hơn, và ít nhất cũng giảm đi khả năng … va chạm nhau giữa hai người cùng phe, và nhất là giảm khả năng … chạm vợt (nghĩa là có thể gãy vợt và … tốn tiền!).

Đặt ra vấn đề “chiến thuật” nghĩa là muốn chơi sao cho phát huy tối đa điểm mạnh của hai người và để giành chiến thắng. Do vậy chiến thuật đánh đôi (với giả định hai người đồng đội có khả năng ngang bằng nhau) trước hết sẽ dựa trên các yếu tố sau:
– kỹ thuật của người chơi (bao gồm kỹ thuật đánh cầu và khả năng di chuyển trên sân);
– thể lực của người chơi.

Chiến thuật đánh đôi (chung cho cả đôi nam và đôi nữ) được giới thiệu như sau:

1/ Vài ý tưởng chủ đạo trước khi bàn đến chiến thuật đánh đôi cụ thể

– Chơi tấn công tích cực: Như trên đã trình bày, vấn đề “chiến thuật” được đặt ra là vì người chơi muốn giành chiến thắng. Chính vì vậy tư tưởng chơi tấn công tích cực nên là ý tưởng chủ đạo và căn bản của cả hai người chơi. Nói chung, lối chơi tấn công tích cực thường là giành thắng lợi trước lối đánh phòng thủ thụ động. Sở dĩ cả hai người phải cùng tư tưởng (tấn công) là vì rất khó dành chiến thắng nếu chỉ có một người tích cực đánh còn người kia thì không. Một người đánh thiếu tích cực sẽ là điểm yếu rất lớn trong đội hình, chưa kể việc đó sẽ gây tâm lý ức chế ít nhiều lên đồng đội.

– Luôn đánh cầu “xuống”: Để giành chiến thắng luôn phải ưu tiên thực hiện những cú đánh đưa trái cầu cắm xuống đất. Bạn có để ý khi các đấu thủ thực hiện loạt cầu giằng co qua lại, trái kết thúc của loạt giằng co đó là gì? Thường là một cú đập cầu hay là cú bỏ nhỏ! Do đó những cú đập cầu và bỏ nhỏ thường là những cú ghi điểm trong một trận đấu. Ngay cả những cú trả cầu bổng lên cũng phải (cố gắng) mang yếu tố tiềm tàng khả năng tấn công hay chuyển thành tấn công ghi điểm.

– Tình thế tiến thoái lưỡng nan của kẻ phòng vệ: Trong đánh đôi khi đối phương bắt đầu tấn công bằng những cú đập như may rua xe, và nếu đó là những cú đập uy lực thực sự, bạn sẽ gặp khó khăn và rất khó “trốn” sự tấn công này. Nếu bạn “bung” cầu ra sau, những cú đập uy lực tiếp tục đe doạ bạn! Còn nếu bạn trả cầu lưới hay trả cầu nửa sân, người chơi thứ hai chực chờ sẵn trên lưới cũng sẽ “kết thúc” bạn! Bạn phải làm sao đây? Yếu tố tiên quyết là bạn phải làm sao biến cú đánh phòng thủ của mình thành cú đánh tấn công trở lại hay tiềm tàng khả năng tấn công cho những lần chạm cầu sau.

– “Mặt trái” của lối chơi tấn công: Chơi tấn công tiêu hao thể lực hơn chơi phòng thủ. Tuy nhiên điều đó xứng đáng như vậy vì nói chung khả năng giành chiến thắng của lối chơi tấn công là nhiều hơn. Trước sau gì người chơi phòng thủ cũng sẽ lộ điểm yếu tạo điều kiện cho người chơi tấn công đánh cú dứt điểm. Vậy, nếu bạn là người có thể lực hãy chọn lối chơi tấn công là chủ yếu.

– Yếu tố quyết định của chiến thắng trong đánh đôi: Đó là phải phát huy được SỨC MẠNH (điểm mạnh) CỦA CẢ HAI NGƯỜI để đánh vào ĐIỂM YẾU BÊN ĐỐI PHƯƠNG.

2/ Chiến thuật đánh đôi

Hiển nhiên là chiến thuật của đánh đôi là tấn công rồi. Nhưng áp dụng nó thế nào đây thì còn … tuỳ! Tôi liệt kê một danh sách việc nên làm (từ trên xuống dưới ưu thế giảm dần) theo tài liệu tham khảo, còn thực tế mình làm được đến đâu … thì hay đến đấy, quan trọng gì đâu. “Dân nghiệp dư” mà, theo cầu không nổi, đập cầu không nổi thì ráng đánh sao … cho qua lưới là được rồi. Sau đó … cười ha hả mấy cái là xong!

– Đánh cú dứt điểm.

– Liên tục nâng cao áp lực tấn công tạo điều kiện đánh cú dứt điểm.

– Duy trì sự tấn công.

– Mở đợt tấn công mới.

– Ngăn ngừa đối phương tấn công dứt điểm.

– Cố gắng giành lại quyền tấn công.

– Ráng cố gằng chịu đựng sự tấn công “rát” từ đối phương và chực chờ cơ hội phản công.

– Khi đối thủ đang có cơ hội đánh cú dứt điểm bạn phải cố gắng cứu cầu để kéo dài loạt đánh thêm được chừng nào thì hay chừng ấy.

3/ Các vị trí trong chiến thuật đánh đôi

Chú ý rằng vị trí ở đây là vị trí đứng phối hợp của hai người chứ không phải của một người riêng lẻ.

1. Vị trí tấn công: Khi ở thế tấn công. một người chơi đang tấn công phía sau thì bạn đồng đội nên tiến lên phía trước (về phía lưới) để ngăn cản những cú đánh lưới của đối phương hay đánh kết thúc những trái cầu trả nửa sân. Người phía sau sẽ duy trì áp lực tấn công bởi những cú đập hay gài lưới, chờ đối phương lộ yếu điểm hay để lộ khoảng trống. Vậy hình thức đứng phối hợp khi tấn công là đứng trên-dưới.

…………………………………

2. Vị trí phòng thủ: Khi đang ở tư thế phòng thủ hai người chơi nên dàn hàng ngang để bao quát được hết chiều rộng của sân. Đồng thời tư thế đứng của người chơi cũng chân trước chân sau (xem hình) để có thể nhanh nhẹn di chuyển lên xuống đón những cú gài lưới hay đập của đối thủ. Vậy hình thức đứng phối hợp khi phòng thủ là đứng song song.

Phần 2 :

A. Để chống trả lại cú đập cầu:

1. Đẩy cầu sâu, bổng (lift): Đưa cầu bổng lên sẽ tạo điều kiện cho đối thủ đập tiếp nhưng đôi khi là cần thiết vì bạn không có nhiều thời gian, không có nhiều lựa chọn khác trước cú đập quá rát của đối thủ. Một cú gài lưới trong tình huống như vậy dễ bị đối thủ đứng trên rình rập và đánh cú kết thúc.

Nếu bạn có sức bung hãy bung cầu ra sau càng sâu càng tốt và hy vọng các cú đập tiếp theo sẽ yếu dần, bớt cắm hơn hay kém chính xác. Khi đó sẽ có cơ hội phản công.

2. Đánh cầu tạt: Đây là một lựa chọn rất tốt để phản công, đặc biệt là để đối phó với những cú đập “lài” (flat smash) của đối phương. Ý đồ của cú đánh này là đưa cầu vược qua tầm khống chế của đối thủ đứng trên lưới và ra phía sau lưng họ (cầu rơi giữa vị trí người trên và người dưới). Khi thực hiện được điều này bạn nên sẵn sàng chờ cơ hội chuyển qua tấn công vì đối thủ thứ hai đứng phía sau không có cơ hội đập cầu trước cú tạt của bạn nữa.

3. Gài lưới: Cú đánh phòng thủ này rất hiệu quả khi đối thủ đứng phía trên lại lùi hơi xa về phía sau (vì họ muốn đề phòng cú tạt cầu của bạn). Dĩ nhiên khi đánh cú gài lưới thì phải càng sát lưới càng tốt. nếu không, bạn tưởng tượng ra rồi đấy, một cú gài lưới quá bổng (vồng lên cao rồi mới rơi xuống) chẳng khác gì một cú đưa cầu đẹp cho … đối thủ “kết thúc” mình!

Một điểm hết sức quan trọng phải nhớ là nếu bạn chủ động đánh cú gài lưới thì bạn phải bám lấy lưới. Vì sao? Bạn là người chủ động đánh và hiểu rõ cú đánh của mình (là gài lưới ở chỗ nào), chắc chắn bạn sẽ di chuyển lên lưới nhanh hơn đồng đội của mình khi mà họ còn chưa kịp nhận ra bạn đánh cú gì. Nếu bạn làm được điều này gần như bạn đã ép được đối phương chỉ còn cách giở cầu bổng lên cao. Như vậy đồng đội của bạn phía sau sẽ có cơ hội tấn công.

Nếu bạn gài lưới mà không bám lưới, thay vào đó chỉ đứng nhìn đường cầu của mình, hoặc thậm chí lùi về sau, thì 99% trường hợp bạn sẽ “chết” vì khả năng lên lưới không chế và phản đòn của đối phương (đánh trả lại cũng bằng cú gài lưới) ngay tại chỗ bạn vừa đánh vì không ai kiểm soát khu vực lưới đó cả. Hãy tin chắc là như vậy!

4. Đánh cú đẩy cầu nửa sân: Cú đánh phòng thủ này chỉ nhằm mục đích đưa cầu sang phần sân đối phương, ở khoảng giữa người đứng trên và người đứng dưới. Cú này, giống như cú tạt cầu, đặc biệt hiệu quả khi người đứng trên tiến quá sát lưới. Cú đánh này có thể khó mà qua tay người đứng trên, nhưng nếu bạn thành công, khả năng đối thủ đứng phía sau phải giở cầu bổng lên là rất lớn. Khi đó bạn đã có cơ hội để tấn công.

B. Để chống trả lại cú gài lưới:

Đánh thế nào khi bị cú bỏ nhỏ của đối phương sẽ tuỳ thuộc vào bạn lên lưới nhanh hay chậm, khi mà độ cao của trái cầu so với mép trên lưới thế nào.

Hiển nhiên là cú chụp lưới là cú đánh tốt nhất để “trị” cú bỏ nhỏ. Nhưng nếu cầu đã xuống thấp hơn mép lưới bạn chỉ còn cách tuỳ nghi mà đánh những cú tạt, đẩy “đờ-mi”, gài lưới hay kéo lưới. Hiển nhiên là những cú càng về sau thì càng “yếu thế” hơn, mang tính bị động nhiều hơn.

Do vậy để chống trả lại cú bỏ nhỏ của đối phương một cách hiệu quả vấn đề tiên quyết có lẽ là bạn phải luôn sẵn sàng cho mình một tốc độ và bộ pháp lên lưới rất nhanh. Sau nữa là kỹ thuật kết thúc trên lưới. Sẽ không ai dám đánh lưới với bạn nữa nếu bạn tỏ ra vượt trội ở những điểm nêu trên, bởi nếu cứ đánh như vậy khác nào … “tự sát” trước bạn!